طبس یا تبس یکی از شهرهای غربی استان خراسان جنوبی است که تا پیش از سال 1391 جز استان یزد بوده است. این شهر با مساحتی معادل 55،808 کیلومتر مربع، پهناورترین شهرستان ایران می‌باشد. طبس از نظر جغرافیایی در میان کویرهای مرکزی ایران قرار گرفته است. تابستان‌های گرم و زمستان‌های سرد، اختلاف دمای ماه‌های مختلف طبس را تا 50 درجه پیش برده است. بهترین زمان برای سفر به سرزمین پر از شگفتی طبس، فصل پاییز است که از گرمای هوا کاسته شده و رو به خنکی می‌رود.
در این قسمت از مجموعه راهنمای سفر بن ریل، اطلاعات لازم جهت سفر به سبک بن ریل به مقصد طبس را آماده کرده‌ایم.
آنچه در راهنمای سفر به طبس خواهید خواند:
طاق شاه عباسی که در گذشته نقش یک سد آبی را بازی می‌کرده، یکی از پربازدیدترین نقاط شهر طبس است. این بنای تاریخی در مجاورت روستای 700 ساله خرو و در 27 کیلومتری طبس قرار دارد و از نظر قدمت به دوران صفوی نسبت داده می‌شود. طاق شاه عباسی نمونه‌ای بی‌نظیر از سدهای تاخیری در جهان است که لقب بزرگترین و قدیمی‌ترین سد قوسی جهان را به نام خود ثبت کرده است. این سد همچنین به مدت 550 سال با ارتفاع 60 متری‌اش بلندترین سد جهان شناخته می‌شد. از دیگر ویژگی‌های منحصر به فرد طاق عباسی می‌توان به عرض 1 متری تاج آن اشاره کرد که آن را به نازک‌ترین سد جهان نیز تبدیل کرده است.
دیدن چنین بنای باشکوهی در دل کویر ایران نشان از سختکوشی و درایت مردمان این سرزمین دارد که با احداث این سد مشکلات کم‌آبی این منطقه را در فصول گرم سال برطرف می‌کردند. نکته قابل توجه درمورد این طاق وجود سنگ‌تراشی‌هایی با طرح بزکوهی بر آن است که به گفته کارشناسان نمادی از شکرگزاری برای فراوانی آب، توسط مردمان آن دوره است.
اگر از طبس به سمت شمال بروید پس از حدود 35 کیلومتر به نیزاری می‌رسید که پشت خود پدیده‌ای شگفت‌انگیز برای مسافران دارد. کال جنی نام دره‌ای است که به صورت طبیعی و احتمالا بر اثر عبور آب و سیلاب از آنجا به وجود آمده است. کلمه جنی بخاطر عقیده بومیان که اعتقاد دارند ارواح و جن‌های سرگردان در این دره حضور دارند، به آن اضاف شده است. ساختار پر پیچ‌و‌خم و وهم‌آلود کال جنی، نوع خاصی از جذابیت‌های طبیعت‌گردی را فراهم کرده است که بازدید از آن بسیار هیجان‌انگیز است.
ارگ طبس که نام دیگرش کهن دژ می‌باشد، یکی از مجموعه‌های تاریخی شهر طبس است که در زلزله سال 1357 ایران تقریبا ویران شده است. با وجود تخریب ارگ، همچنان این بنا برای علاقمندان به تاریخ و باستان‌شناسان جذاب و محلی برای کشف اطلاعات است. در روایت‌ها آمده است که در معماری ارگ طبس راه‌های خروجی زیرزمینی وجود داشته که اسب از آنها عبور می‌کرده.
متاسفانه تاریخ دقیق ساخت ارگ طبس مشخص نیست. اما در سال ۱۲۱۶ قمری توسط میرحسن خان توسعه داده شده. مجموعه ارگ دارای ۶ برج بوده که یکی از آنها به برج نادر میرزا معروف است. برای بازدید از این بنای تاریخی باید به خیابان واعظ طبس بروید.
بعد از بازدید از طاق شاه عباسی می‌توانید از چشمه منحصر به فرد مرتضی علی دیدن کنید. جایی که جوشش چشمه آب سرد و آب گرم درکنار یکدیگر اتفاق نابی را در طبیعت رقم زده است. در بستر چشمه مرتضی علی آب سرد جریان دارد و همزمان از دیواره‌های سمت راست آن، آب گرم طبیعی وارد چشمه می‌شود. اختلاف دمای این دو آب به 10 درجه هم می‌رسد و گاهی همین اختلاف دما و ساختار باعث می‌شود آب‌های سرد و گرم تا مسافتی طولانی، با یکدیگر مخلوط نشوند. در این مواقع بازدیدکنندگان قادر به تماشای این حرکت موازی خارق‌العاده خواهند بود.
در این باغ زیبا علی‌رغم جایگیری آن میان دو نمک‌زار دشت لوت و دشت کویر، جریان آب دائمی است. همین مسئله باعث اهمیت باغ گلشن شده است و در سال 1355 به ثبت آثار ملی رسیده است. مساحت باغ به 8 هکتار می‌رسد. وجود انواع درختان میوه، چنار و نخل، همه در کنارهم از دیگر ویژگی‌های برجسته باغ گلشن است. وجود انواع گل‌های زینتی در سبزه‌زارها، زیبایی‌های بصری این اثر تاریخی را تکمیل کرده است.
طراحی باغ از نوع چهارباغ بوده است. یک نکته قابل توجه در این باغ، که نمونه‌اش تنها در تاج محل هند دیده می‌شود، مربعی بودن فضای آن است. در واقع طول و عرض باغ گلشن باهم برابر است. سردر باغ نیز همانند دیگر بخش‌های طبس در زلزله مذکور از بین رفت اما امروزه آن را طبق نمونه اولیه بازسازی کرده‌اند.
روستای نایبند طبس از جمله روستاهای پلکانی ایران در دل کویر است. خانه‌های این روستا حیاط‌های مشترک دارند که بازدیدکنندگان را به یاد روستای ماسوله می‌اندازند. روستای نایبند به دلیل داشتن قنات‌های پرآب، به خطه‌ای سرسبز در میان کویر گرم و خشک تبدیل شده است. شغل اکثر مردم روستا کشاورزی است و عمده محصولات آنها جو، گندم، مرکبات و خرما است. با توجه به قرارگیری روستای نایبند در دامنه کوه و وجود کوه‌های مرتفع در اطراف آن، امکان کوهنوردی در پهنه هموار کویر نیز برای علاقه‌مندان به کوهنوردی، در آنجا مهیاست.
روستای اصفهک در فاصله 38 کیلومتری طبس و از توابع بخش دیهوک، یکی از قدیمی‌ترین روستاهای طبس به شمار می‌آید. زلزله سال 1357 ایران به گونه‌ای این روستا را تخریب کرد که دیگر امکان سکونت در آن وجود نداشته. بعد از زلزله مردم روستا مدتی در چادر و اتاقک‌های چوبی زندگی می‌کردند و بعد از آن با ساختن روستایی جدید در کنار روستای آوار شده، مجبور به مهاجرت از محل خود نشدند. وجود روستای جدید در کنار بقایای روستای قدیمی، صحنه‌ای خاص را برای بازدیدکنندگان به وجود آورده است.
به دلیل آب و هوای معتدل و وجود قنات‌های عباس‌آباد، توکل‌آباد، ده نو و ... در این منطقه، انواع محصولات کشاورزی همچون زعفران، نارنج، پونه کوهی و خرما در روستای اصفهک کاشت و برداشت می‌شود.
سبد سوغاتی‌های خوراکی طبس شامل قطاب، باقلوا، نان چایی، نان نخود، انواع مربای بالنگ، بهارنارنج، نارجونک و پوست پرتقال، عرقجات، خرما، پسته و زعفران است. از صنایع دستی محبوب طبس که به ویژه به عنوان سوغاتی از آنها استقبال می‌شود می‌توان به سینی مسی، حصیربافی، گلیم و فرش‌بافی و گیوه‌دوزی اشاره کرد.
تاریخ :
۹۸/۰۸/۱۳
دانلود فایلطبس- سفر - گردشگری
دانلود فایل646
